میفیسبوک به غول شبکه‌های اجتماعی تبدیل شده است. تا تاریخ ژوئن 2017 نزدیک به دو میلیارد کاربر فعال در فیسبوک حساب کاربری داشتند. این رقم برابر با یک چهارم جمعیت کره‌ی زمین است. این شرکت که در ابتدا به عنوان یک پروژه‌ی کوچک در دانشگاه هاروارد توسط مارک زاکربرگ و دوستانش شروع شد، امروزه به یکی از بزرگ‌ترین شرکت‌های تکنولوژی دنیا تبدیل شده است. اما همیشه بزرگ‌ترین پیام تبلیغاتی این شرکت حریم شخصی کاربران و نحوه‌ی استفاده‌ی آن‌ها از داده‌هاست. 
حتی در ابتدا نیز بحث زیادی بر سر این بود که این شرکت تکنولوژی چگونه از دیتای شما استفاده می‌کند. اخیراً مشخص شده که فیسبوک روی شما آزمایش می‌کند تا به شما خبرهایی را که دوست دارید نشان دهد. جدا از بعضی از تغییرات، فیسبوک هنوز هم برای حریم شخصی شما و امنیت دیتای شما اهمیت قائل نیست. 

یک اپلیکیشن برای مدیریت همه 

تقلیدی که فیسبوک از اسنپ‌چت کرد تعجب همه را برانگیخت. استوری اینستاگرام پاسخ مستقیمی به این رقابت بود. استوری موفقیت بسیار بزرگی برای اسنپ‌چت بود. به خاطر همین موفقیت، فیسبوک قابلیت مشابهی را به اپلیکیشن فیسبوک و واتس‌آپ اضافه کرد. اما این سؤال هنوز باقی مانده که فیسبوک از کجا می‌دانست که این قابلیت موفقیت آمیز خواهد بود؟ 

پاسخ در شرکت تحلیلی موبایل Onavo است. پس از این که فیسبوک این شرکت را خرید، شرکت به کار خود برای نظارت بر دیتا و میزان مصرف اپلیکیشن ادامه داد. این شرکت یک سری اپلیکیشن مثل Onavo Protect و یک VPN برای حفاظت از امنیت کاربران منتشر کرد، اما هدف این اپلیکیشن چیز دیگری بود. Onavo Protect کاربران را گول می‌زد تا به آن‌ها اجازه‌ی دسترسی به ترافیکی که از طریق این سرویس استفاده می‌کنند را بدهد. VPNها روشی عالی برای حفظ حریم شخصی هستند اما Onavo قابل اعتماد نیست. 
طبق گزارش وال استریت ژورنال، فیسبوک ابزاری ساخته که میزان ترافیک اپلیکیشن‌ها و سرویس‌های رقیب را تحلیل می‌کند. این ابزار حتی روی خرید سرویس اپلیکیشن واتس‌آپ نیز تاثیر داشت. در حالی که همه چیز به نظر عادی می‌رسد چیزی در پیش زمینه در حال دزدیدن اطلاعات شماست. فیسبوک از این اطلاعات برای جلوزدن از رقیبان خود استفاده می‌کند. به این روش فیسبوک، تسلط را در بازار به دست گرفته، یک مونوپولی ساخته و دیگر اجازه‌ی نوآوری و رقابت را به دیگر شرکت‌ها نمی‌دهد. 

دزدی در تاریکی

منبع درآمد اصلی فیسبوک تبلیغات است. آن‌ها حتی پلت‌فرم تبلیغاتی خودشان را دارند. در دنیای دیجیتالی، ارزش یک سایت به میزان کلیک‌هایی است که روی آن می‌شود که به آن CTR می‌گویند. برای ایجاد CTR بیشتر، تبلیغ‌گران دوست دارند تبلیغات خود را بیشتر به کسانی نشان دهند که روی آن‌ها کلیک می‌کنند. با تشویق کاربران به پست کردن اطلاعات بیشتر درمورد زندگیشان، فیسبوک اطلاعات زیادی دارد که توسط آن‌ها می‌تواند کاربران را هدف تبلیغات قرار دهد. 
در حالی که این کار برای کاربران وب‌سایت شبکه‌ی اجتماعی ساخته شده اما هنوز هم بازاری از پنج میلیارد غیر کاربر است که آن‌ها می‌توانند از آن استفاده کنند. برای استفاده از تمام اطلاعات، حتی اگر حساب کاربری نداشته باشید هم فیسبوک از اطلاعات شما استفاده می‌کند. این موضوع باعث ساخت پروفایل‌های سایه شده‌اند که شما هیچ کنترلی روی آن‌ها ندارید. 
در گزارشی که در Science Advances منتشر شد، دیوید گارسیا توضیح می‌دهد که پروفایل‌های سایه چگونه روی کسانی که کاربر نیستند تاثیر می‌گذارد. با استفاده از دیتا از شبکه‌ی اجتماعی Friendster گارسیا توانست وضعیت رابطه یک فرد غیر کاربر و علایق او را حدس بزند. اگر از یک سرویس استفاده نمی‌کنید آیا درست است که از اطلاعات شخصی شما به این صورت استفاده شود؟ در حالی که هیچ‌گاه اثبات نشد که فیسبوک به این صورت از اطلاعات شما استفاده می‌کند اما این دلیل نمی‌شود که آن‌ها این کار را انجام ندهند. 

یک اتصال ترسناک

آنقدر اخبار و ویدئو و نظرات سیاسی روی فیسبوک دیده می‌شود که به سختی می‌توان به خاطر داشت که هدف اصلی آن برقراری ارتباط با دوستان است. از دوستان نزدیک گرفته تا هم‌کلاسیان مدرسه می‌توانید به آن‌ها درخواست دوستی بفرستید و از زندگی آن‌ها مطلع شوید. برای ساده شدن روند یافتن دوستان خود، فیسبوک به شما افرادی را که ممکن است بشناسید به شما معرفی می‌کند. با ترکیب اطلاعات شخصی و اجتماعی شما، فیسبوک همیشه یک پیشنهاد جدید به شما می‌دهد. 

این که آن‌ها چه اطلاعاتی دارند هنوز چیزی است که ما نمی‌دانیم. فیسبوک درمورد این که ابزار یافتن کسانی که می‌شناسیم چگونه کار می‌کند هیچ‌چیز نگفته است. لیست صفحه‌ی پشتیبانی آن‌ها شامل دوستان مشترک، شبکه‌های به اشتراک گذاشته و گروه‌ها و اطلاعات مخاطبین است. با این حال وقتی که به شما افرادی که می‌شناسیم پیشنهاد می‌شود متعجب می‌شوند. برای مثال این وب‌سایت بیماران روانی را بر اساس سابقه بیماریشان به یک‌دیگر معرفی می‌کند. 
همانطور که گوگل ادعا می‌کند که به همه‎ی حرف‌های شما گوش نمی‌دهد، فیسبوک ادعا می‌کند که کسانی که به شما معرفی می‌کند براساس دیتای مکان زندگیتان نیست. فیسبوک ابتدا اعلام کرد که از دیتای مکان استفاده می‌کند، سپس سه روز بعد آن را رد کرد. 

یک رخنه‌ی بزرگ

با این که فیسبوک یکی از محبوب‌ترین وب‌سایت‌های دنیاست، اما تا به حال دچار چندین رخنه امنیتی بسیار بزرگ شده است. در حالی که نگرانی‌های امنیتی بزرگی وجود دارد اما دلیل اصلی این رخنه‌ها حمله‌های مهندسی امنیتی یا رمزهای ضعیف بوده‌است و مشکل هیچ‌گاه از وب‌سایت فیسبوک نبوده است. 
متاسفانه این موضوع درمورد شرکت تابعه فیسبوک، اینستاگرام صدق نمی‌کند. در ماه اوت سال 2017 گزارش شد که هکرها اطلاعات بسیار زیادی را درمورد حساب‌های کاربری دزدیده‌اند. این اطلاعات شامل شماره و آدرس ایمیل افراد معروف، سیاست‌مداران و ورزشکاران معروف می‌شد. 
این هکرها اطلاعات شش میلیون حساب کاربری، از جمله کاربران معمولی را دزدیده بودند. اینستاگرام این مشکل را حل کرد. اما هکرها یک وب‌سایت ساخته و اطلاعات را با قیمت 10 دلار به فروش می‌رساندند. خوشبختانه رمزها را در این وب‌سایت قرار نداده بودند اما آدرس و شماره تلفن کافی بود تا بتوانند از احراز هویت دو عاملی اینستاگرام رد شوند. 
در حالی که این رخنه تنها شش میلیون حساب کاربری را درگیر کرد، این رقم تنها یک درصد از 700 میلیون کاربر اینستاگرام است. اگر این اتفاق در فیسبوک می‌افتاد این رقم به بیست میلیون می‌رسید که یک فاجعه بود. خوشبختانه راه‌هایی وجود دارد که می‌توانید امنیت حساب کاربری خود را حفظ کنید. 

فیسبوک باید چه کار کند؟

خوشبختانه می‌توانید از فیسبوک استفاده نکنید و حساب کاربری خود را پاک کنید. درست است که یک چهارم مردم دنیا در فیسبوک حساب کاربری دارند اما نزدیک به پنج میلیارد نیز ندارند. 
تا زمانی که بتوان از اطلاعات شما پول درآورد فیسبوک به این روش ادامه خواهد داد. از آنجایی که تبلیغات روز به روز راهش را بیشتر به زندگی اجتماعی ما باز می‌کند نمی‌توان امید داشت که اوضاع عوض شود.