بهزاد موسوی در گفت‌وگو با خبرنگار علمی ایسنا با بیان این که اعتبارات ارزی قابل توجهی برای واحدهای صنعتی که طرح‌های مربوط به کاهش گازهای گلخانه‌یی را انجام دهند از طریق کنوانسیون تغییر آب و هوای سازمان ملل متحد قابل دریافت است، ادامه داد: سازمان ملل بر اساس مقررات پروتکل کیوتو در بخش مکانیسم توسعه پاک (CDM) در سراسر دنیا اجرایی و تاکنون 4.9 میلیارد دلار به واحدهای صنعتی کشور چین پرداخت کرده است.

به گفته این کارشناس ارشد حوزه انرژی شرکت نوسازی صنایع ایران، طرح CDM یکی از راهکارهای ابداعی سازمان ملل تحت قوانین و آیین‌نامه‌های پیمان کیوتو است که با هدف حمایت از کاهش و کنترل انتشار گازهای گلخانه‌ای و به منظور جلوگیری از معضل گرمایش اتمسفر کره زمین تعریف شده است.

مدیر بخش انرژی و تحقیقات شرکت نوسازی صنایع ایران در تشریح اقدامات این شرکت در این راستا اظهار کرد: تاکنون در ایران چندین پروژه در راستای کاهش انتشار گازهای گلخانه‌یی در صنعت اجرایی و موفق به دریافت گواهینامه‌های کاهش گازهای گلخانه‌یی از سوی کنوانسیون تغییر ْب و هوای سازمان ملل متحد شده است که شرکت کشت و صنعت نیشکر امیرکبیر خوزستان و طرح «مند فیلد» شهرداری مشهد از آن جمله هستند.

وی تاکید کرد: مسؤولان دولتی و مدیران بخش خصوصی در شرایط فعلی این امکان را نه صرفا از بابت ارزش‌های محیط زیستی، بلکه از منظر منافع اقتصادی نیز باید در نظر بگیرند.

موسوی، تدوین استراتژی‌های کسب و کار را از ماموریت‌های بخش انرژی شرکت نوسازی صنایع ایران دانست و افزود: این شرکت دبیری کارگروه تدوین سند و سیاست‌های توسعه صنعت خودرو در افق 1404 را عهده دار بوده و از جمله اقدامات ما تدوین این سند و اسناد بالا دستی آن است که از سوی وزیر صنعت، معدن و تجارت به خودروسازان ابلاغ شده است.

وی بازسازی و نوسازی واحدهای صنعتی را از دیگر ماموریت‌ها و اهداف این شرکت معرفی و اظهار کرد: بازسازی و نوسازی شرکت نیشکر هفت تپه از جمله پروژه‌هایی است که با اجرای آن توسط شرکت نوسازی صنایع ایران، ظرفیت تولیدی این واحد استراتژیک در کشور از 10 درصد به 70 درصد ارتقاء یافت.

موسوی در ادامه با تاکید بر این که از سال 89 همزمان با اجرای طرح هدفمند کردن یارانه‌ها و آزاد شدن قیمت حامل‌های انرژی فعالیت‌های تحقیقاتی و پروژه‌های جدیدی در راستای کمک به اجرای بهینه این طرح ملی در دستور کار شرکت قرار گرفته است، خاطرنشان کرد: مجموعه این فعالیت‌ها تحت عنوان پروژه «مدیریت چندجانبه انرژی برای واحدهای صنعتی» اجرایی شد که با توجه به مشکلات اقتصادی واحدهای صنعتی، شرکت نوسازی صنایع ایران در قالب این طرح موفق به جذب اعتبارات صندوق توسعه ملی و بین‌المللی برای اجرای پروژه‌های کاهش سهم انرژی در قیمت تمام شده محصول شده است.

تلاش برای کاهش انتشار گاز‌های گلخانه‌یی در فولاد مبارکه اصفهان

مدیر بخش انرژی و تحقیقات شرکت نوسازی صنایع ایران با تاکید بر این که به ازای هر تن کاهش گازهای گلخانه‌یی از سوی واحدهای صنعتی یک گواهینامه CER اعطا می‌شود، افزود: پروژه فولاد مبارکه اصفهان یکی از پروژه‌های تحقیقاتی است که در راستای کاهش گازهای گلخانه‌یی در این شرکت تعریف شده است.

وی توضیح داد: فولاد مبارکه اصفهان دارای یک نیروگاه 100 مگاواتی گازی و سه نیروگاه حدود 64 مگاواتی بخار است که در وضعیت موجود این نیروگاه‌ها سوخت فسیلی گاز را دریافت و با سوزاندن، آب را به بخار سوپرهیت تبدیل کرده و با فشار زیاد وارد توربین‌ها شده و نهایتا موجب به حرکت درآوردن آنها و تولید برق می‌شود.

موسوی، دمای اگزوز نیروگاه گازی این شرکت را حدود 520 درجه سانتیگراد عنوان کرد که این مقدار دما در واقع هدررفت انرژی است و گفت: در پروژه‌ای که برای شرکت فولاد مبارکه اصفهان برای کاهش مصرف انرژی و انتشار گازهای گلخانه‌ای تعریف شد، پیش بینی کردیم گرمای اگزوز نیروگاه به بویلرهای HRSG هدایت شود تا به بخار سوپر هیت تبدیل شود. از این طریق می‌توانیم یکی از بویلرها و دیگ‌های بخار این نیروگاه را از مدار حذف و در میزان مصرف سوخت گاز آن صرفه جویی کنیم.

موسوی با بیان اینکه با استفاده از این روش معادل 13 میلیارد تومان در سال مصرف گاز در این شرکت کاهش خواهد یافت، اظهار کرد: در حال حاضر این شرکت سالانه 120 تا 150 هزار تن در سال CO2 (دی اکسید کربن) وارد اتمسفر می‌کند و به ازای کاهش هر تن CO2، از سوی سازمان ملل به مدت 10 سال حداقل 150 هزار یورو کمک بلاعوض دریافت خواهد کرد.

تامین انرژی شرکت کشت و صنعت نیشکر هفت‌ تپه با باگاس

موسوی همچنین به مشکلات شرکت کشت و صنعت نیشکر هفت‌تپه اشاره کرد و گفت: معمولا ضایعات نیشکر که به آن باگاس گفته می‌شود، سوزانده و سالی 120 هزار تن گاز گلخانه‌یی وارد اتمسفر می‌شود.

وی با بیان اینکه تامین انرژی مورد نیاز شرکت نیشکر هفت تپه از طریق مصرف گاز طبیعی است، اظهار کرد: این شرکت به دلیل مشکلات مالی توانایی پرداخت هزینه‌های مربوط به گاز را ندارد؛ از این رو در طرح خود پیشنهاد کردیم که انرژی مورد نیاز این شرکت از طریق سوزاندن ضایعات باگاس تامین شود.

مدیر بخش انرژی و تحقیقات شرکت نوسازی صنایع ایران خاطرنشان کرد: بر این اساس کوره این واحد صنعتی که اکنون گازسوز است، به باگاس سوز تبدیل می‌شود و این ضایعات به جای خودسوزی و تولید گازهای گلخانه‌یی در جهت تامین انرژی این شرکت مورد بهره برداری قرار می‌گیرد و ضمنا تولید آلاینده‌ها نیز به شدت کاهش پیدا می‌کند.

وی افزود: با صرف 15 میلیارد تومان اعتبار، طرح باگاس سوز کردن کوره گازسوز نیشکر هفت تپه اجرایی خواهد شد؛ ضمن آن که باگاس از نظر سازمان ملل به عنوان سوخت تجدیدپذیر مورد توجه قرار گرفته و این در حالی است که در این شرکت سالیانه دو تا سه میلیارد تومان صرفا هزینه جابجایی باگاس از محل کارخانه به بیابان‌هایی اطراف می‌شود.

موسوی، کاهش 120 هزار تن گاز گلخانه‌یی را از مزایای اجرای این پروژه ذکر کرد و افزود: علاوه بر آن شکر تولید شده با این روش با برند «شکر سبز» در بازارهای جهانی قابل عرضه خواهد بود که این امر فروش و سود بیشتر را نیز در پی دارد.

سرنوشت طرح‌های سبز ایران

مدیر بخش انرژی و تحقیقات شرکت نوسازی صنایع ایران از درج دو پروژه نیشکر هفت تپه و فولاد مبارکه اصفهان در سازمان ملل خبر داد و گفت: البته برای ثبت نهایی این پروژه‌ها در سازمان ملل با چالش‌های عدیده‌ای در کشور مواجه شدیم.

وی چالش‌های ایجاد شده را ناشی از عدم ثبات مدیریت و مالکیت واحدهای صنعتی دانست و ادامه داد: بی ثباتی مدیریت از جمله آفت‌های بخش صنعتی است و این امر موجب شده است تا برنامه ریزی‌های میان مدت و بلند مدت واحدهای صنعتی ناکارآمد شود.

موسوی با اشاره به وضعیت اجرای این دو طرح در کشور اظهار کرد: پروژه شرکت فولاد مبارکه اصفهان هنوز اجرایی نشده است؛ ولی مناقصه آن برگزار و شرکت مپنا برنده آن شد، ولی به دلیل مشکلات مالی شرکت فولاد مبارکه، اجرای این طرح به تاخیر افتاده است.

به گفته وی در حالی اجرای این پروژه به تاخیر افتاده است که پس از سه سال کل هزینه‌های پروژه بازخواهد گشت.

وی همچنین به سرنوشت پروژه پیشنهادی برای شرکت نیشکر هفت تپه اشاره کرد و گفت: شرکت کشت و صنعت نیشکر هفت‌تپه تاکنون چهار مدیر را به خود دیده است، از این رو در هر دوره که طرح باگاس سوز کردن کوره این شرکت مطرح شده با تغییر مدیریت مواجه شدیم.

مدیر بخش انرژی و تحقیقات شرکت نوسازی صنایع ایران هزینه ثبت هر پروژه در سازمان ملل را 150 هزار دلار ذکر کرد و گفت: برای ثبت پروژه هفت تپه قرارداد اعطای اعتبارات 140 هزار دلاری بلاعوض با سازمان ملل منعقد کردیم؛ ولی در این قرارداد مقرر شده است که اعطای این اعتبارات در گرو باگاس سوز کردن کوره آن است.

وی با طرح این سوال که آیا در فضای بی ثباتی مدیریت واحدهای صنعتی، انجام تعهدات میسر خواهد بود، ادامه داد: برای رفع این مشکل با بخش خصوصی مذاکراتی داشتیم و آنها متعهد شدند که اعتبارات لازم برای تبدیل کوره شرکت هفت تپه را تامین کنند؛ ولی در ازای این هزینه‌ها باید مبالغی از سوی این شرکت به بخش خصوصی اعطا شود.

موسوی اضافه کرد: این طرح در شرایط بی ثباتی مدیریت شد و مالکیت نیز مسکوت باقی ماند.

اهمیت اجرای طرح کاهش گازهای گلخانه‌ای

این کارشناس ارشد حوزه انرژی با اشاره به اهمیت پروژه‌های مرتبط با کاهش گازهای گلخانه‌یی گفت: اگر درجه حرارت کره زمین دو درجه سانتیگراد افزایش یابد، در خوش بینانه‌ترین حالت یخ‌های قطب شمال و جنوب ذوب خواهند شد که در این صورت بخش‌هایی از کشورهای انگلستان، هلند، هند، بنگلادش و چین به زیر آب خواهند رفت.

موسوی، تغییرات اقلیم را برای کشورها خطرناک دانست و افزود: توفان‌ها، سیل و آتش‌سوزی‌های ناشی از افزایش دما از جمله خساراتی است که دولت‌ها با تغییر اقلیم با آن مواجه هستند و اگر پروژه‌های کاهش انتشار گازهای گلخانه‌یی اجرایی شود، بخشی از این خسارات کاهش خواهد یافت.

مدیر بخش انرژی و تحقیقات شرکت نوسازی صنایع ایران با اشاره به رویکرد ایران در این زمینه گفت: در سیاست‌های کلان کشور و در منشور ابلاغ شده از سوی مقام معظم رهبری بر کاهش گازهای گلخانه‌یی تاکید شده است و ما امیدواریم بر اساس این اسناد دولت در اجرای پروژه‌های کاهش گازهای گلخانه‌یی فعال‌تر عمل کند.

وی با اشاره به ارائه طرحی از سوی سازمان گسترش صنایع ایران، تصریح کرد: در صورت تصویب این طرح، سالی 100 میلیارد تومان در بودجه دولت در نظر گرفته می‌شود تا این اعتبارات برای اجرای پروژه‌های مرتبط با کاهش گازهای گلخانه‌یی در اختیار واحدهای صنعتی قرار گیرد.