سفر به اعماق تاریخ

به‌عقب در گذر زمان، به هزاران سال قبل سفر می‌کنیم. در آن دوران، خبری از مسواک‌های امروزی و خمیردندان‌های رنگارنگ نبود. انسان‌های باستانی برای حفظ بهداشت دهان و دندان خود از روش‌های سنتی و گاه عجیب و غریب استفاده می‌کردند.

نخستین شواهد از مراقبت از دندان را می‌توان در دندان‌های نئاندرتال‌ها یافت. خراش‌هایی روی دندان‌های ۱۳۰ هزار ساله‌ای که در غاری در کروواسی کشف شده‌اند، نشان از استفاده از خلال دندان‌های ابتدایی ساخته شده از استخوان یا علف سفت دارد.

اما گاه مشکل از حد خلال دندان فراتر می‌رفت. شواهد نشان می‌دهد که حدود ۱۴ هزار سال پیش، یک فرد نگون‌بخت از پوسیدگی شدید دندان رنج می‌برد. این فرد با استفاده از ابزاری سنگی، بخش پوسیده دندان خود را تراشیده بود. شاید این نخستین عمل دندانپزشکی در تاریخ بشر باشد!

پیشرفت‌های مصریان باستان:

مصریان باستان با اختراع نخستین خمیردندان جهان در حدود ۵ هزار سال پیش، گامی بزرگ در مسیر بهداشت دهان و دندان برداشتند. این خمیردندان بیشتر شبیه پودر دندان بود و از موادی مانند خاکستر سُم گاو سوخته، پوکه معدنی و صمغ طبیعی تشکیل می‌شد.

ایرانیان و رازهای معطر:

ایرانیان باستان با افزودن پوسته حلزون، صدف سوخته و گیاهان معطر به خمیردندان مصریان، آن را به ترکیبی خوشبو و کارآمدتر تبدیل کردند. این ابتکار ایرانیان قبل از آن بود که رومیان زغال چوب و پوست درختان را برای کاهش بوی بد دهان به ترکیب مصریان اضافه کنند.

قدیمی‌ترین مسواک‌های شناخته شده در مقبره‌های مصر باستان و بابل کشف شده‌اند. این مسواک‌ها که قدمتشان به حدود ۳۵۰۰ سال پیش از میلاد می‌رسد، از شاخه‌های جویده شده درختان خاصی مانند چریش و درخت مسواک (سالوادورا پریسکا) ساخته می‌شدند.

شاید این مسواک‌های ساده به نظر برسند، اما خواص ضدمیکروبی این درختان به طور شگفت‌انگیزی در مبارزه با باکتری‌های مسبب پوسیدگی دندان و بیماری لثه موثر بودند. در واقع، تا همین امروز، شاخه‌های این درختان در بسیاری از کشورهای آسیایی و خاورمیانه به عنوان مسواک طبیعی مورد استفاده قرار می‌گیرند.

اولین مسواک معمولی شناخته شده در چین دوران سلسله‌ی تانگ و بین قرون ۷ تا ۱۰ پس از میلاد اختراع شد. این مسواک‌ها از موی گراز و دسته‌های بامبو یا استخوان ساخته می‌شدند.

با وجود این اختراع، به نظر می‌رسد که مسواک‌های باستانی به اندازه نمونه‌های امروزی رایج و موثر نبودند. شاید به این دلیل که بسیاری از مردم تمایلی به تمیز کردن دندان‌های خود با موی گراز نداشتند!

داستان مراقبت از دندان در گذر زمان، داستانی از خلاقیت، تلاش و جستجوی سلامتی است. از خلال دندان‌های نئاندرتال‌ها تا مسواک‌های معطر ایرانیان و چینی‌ها، هر گام در این مسیر، گامی در جهت حفظ سلامتی و زیبایی لبخند انسان بوده است.

اگر علاقه‌مند دنیای تکنولوژی هستید حتما شبکه‌های اجتماعی فیسیت را در اینستاگرام، تلگرام، روبیکا، توییتر و آپارات را دنبال کنید.