ميدان ميرچخماق (امير چخماق)

ميدان ميرچخماق (امير چخماق)

ميدان ميرچخماق، اثري از قرن نهم هجري و يادگاري از دوران حكومت اميرچخماق شامي است.

ميدان ميرچخماق، اثري از قرن نهم هجري و يادگاري از دوران حكومت اميرچخماق شامي است. جلال الدين اميرچخماق كه به دستور شاهرخ تيموري به حكومت يزد رسيد با هم دستي همسر خود فاطمه خاتون، آثاري چند در يزد بنا كرد. مهم‌ترين اين آثار مسجد جامع نو بود كه هم اكنون نيز برقرار است و به نام مسجد ميرچخماق مشهور است. بانيان در شمال مسجد ميداني ايجاد كردند كه اكنون هم پابرجاست و مركز شهر يزد است. اين ميدان در عصر صفوي هم به همين نام شهرت داشت. در خاور ميدان ميرچخماق، بازاري به نام حاجي قنبر وجود دارد. اين بازار از بناهاي نظام الدين حاجي قنبر جهانشاهي است. اين شخص كه به امر جهانشاه قره قويونلو به حكومت يزد رسيده بود‌، آثار ديگري هم در يزد احداث كرد. بعدها بر سر در اين بازار بناي زيبا و بلندي به اسلوب بناهايي كه در تكاياي يزد ديده مي‌شود؛ ساخته شد. اين بناي عظيم يكي از معرف‌هاي شهر يزد است و هنگامي كه مي‌گويند «ميرچخماق» مرادشان همين بناست، در حالي كه از آثار اميرچخماق نيست.

مسجد امیر چقماق که در تاریخ های یزد به نام مسجد جامع نو نیز خوانده شده و در دوره صفوی بنا بر عبارتی که در جماعتخانه آن نفر شده به چقماقیه معروف بوده به همت امیر جلال الدین چقماق شامی حاکم یزد و زن او ستی (بی بی) فاطمه خاتون احداث شده است. امیر جلال الدین چقماق شامی از امراء و سرداران تیموری و مقرب درگاه شاهرخ بود و در عهد او به حکومت یزد منصوب شد و خدماتی چند در آبادانی و توسعه شهر مذکور کرد که اهم همه آنها بنیاد نهادن همین مسجد است. این مسجد که در سال 841 به پایان رسید بدون تردید از حیث زیبایی، وسعت ، اهمیت و اعتبار بعد از مسجد جامع شهر قرار دارد و بر ضلع جنوبی میدانی قرار دارد که به میدان امیر چقماق معروف است.

در توصیف این بنا باید گفت که دارای دو ورودی شرقی(کوچه مسجد) و شمالی (میدان) است و در کریاس مسجد که در آن به میدان امیرچقماق باز می شود، سنگی نصب گردیده که برآن متن وقفنامه ای به خط نسخ نقل شده است. دو طرف راهروی شمالی که از کریاس به صحن مسجد وارد می شود، شبکه های ظریف از کاشی های معرق در پنجره ها نصب شده اند. دور خارجی گنبد و بر کمربند آن عبارت «السلطان ضل الله» به کوفی بنایی تکرار شده است، در دو طرف بالهای صفه (ایوان) دو گل مربع کتیبه دار به خط کوفی قرار دارد که در راست چهار بار «ولی الله التوفیق» و در دست چپ چهار بار عبارتی عربی کتیبه شده است که خواندن آن تا به حال میسر نشده است. محراب ایوان اصلی از کاشی معرق و با طاق نمای مقرنس کاری است و در وسطش سنگ مرمر بسیار خوش تراشی به اندازه 15/1 در 38/2 متر نصب شده است. در وسط مقرنس کاری آن یک گل مربع از کاشی معرق است که چهار بار (الله محمد علی) به خط کوفی نقش شده و در قسمت بالای ستونهای دو طرف سنگ (سبحان حی الذی لایموت) کتیبه شده است. سردر شرقی مسجد دارای کتیبه ای از کاشی معرق به خط ثلث محمد الحکیم است. گنبد مسجد که خمیده و ترکدار است با کاشی سبز رنگ کاشی کاری شده است و پیرامون کتیبه ای به خط کوفی قرار دارد.

نگاه دیگران

نگاه دیگران

نگاه دیگران نگاهی است از دنیای گسترده صفحات گوناگون اینترنت که منتخبی از آن‌ها را در پایگاه خبری چهره و اخبار مشاهده میکنید.


0 نظر درباره‌ی این پست نوشته شده است.

ثبت نظر