تاریخچه شیراز

شیراز در اسناد تاریخی "شیرازیس""تیرازیس" وشیراز نام برده شده است.قبل از اسلام شیراز قلعه ای بوده که در محل قلعه ابونصر قرار داشت.قدمت آن به دوران ساسانی وپیش از آن بر می گردد.در دوران بنی امیه این شهر به محل فعلی منتقل وبه بهای اضمحلال استخر پایتخت قدیمی استان فارس رونق می گیرد.شیراز در دوران صفاریان ،آل بویه وزندیه پایتخت ایران بود.شیراز تا قبل از احداث راه آهن مسیر راههای تجاری داخل ایران به بنادر جنوب مانند بندر بوشهر قرار داشت ،اما با ایجاد راه آهن این نقش کمتر شد.

شیراز آمدیم، کجا بریم؟

1-آرامگاه مقدس شاهچراغ(ع)

شاه چراغ آرامگاهی است در شیراز که بنا بر اعتقاد شیعیان احمد بن موسی کاظم، پسر ارشد امام موسی کاظم ومحمد بن موسی، برادران امام رضا، در آن به خاک سپرده شده است.

2-حافظیه

حافظیه (آرامگاه حافظ) نام مجموعه آرامگاهی موجود در شمال شهر شیراز و در جنوب دروازه قرآن است. این مجموعه به دلیل جای دادن آرامگاه حافظ شیرازی در خود به این نام مشهور شده است. تالار حافظیه که از آثار دوره زندیان استشیوه معماری این تالار مربوط به دوره های هخامنشیان و زندیان است.

3-سعدیه

آرامگاه سعدی معروف به سعدیه محل زندگی و دفن سعدی، شاعر برجسته پارسی گوی است.
این آرامگاه در انتهای خیابان بوستان و کنار باغ دلگشا در دامنه کوه در شمال شرق شیراز قرار دارد. در اطراف مقبره، قبور زیادی از بزرگان دین وجود دارند که بنا به وصیت خود، در آنجا مدفون شده اند از جمله مهمترین های آن می توان شوریده شیرازی را نام برد که آرامگاهش به وسیله رواق به آرامگاه سعدی متصل شده است.

4-باغ ارم

این باغ در روزگار سلجوقیان و آل اینجو پا برجا بوده است. در زمان زندیه هم کریمخان زند در سازندگی و بهسازی این باغ کوشید. در زمان قاجاریه این باغ به مدت ۷۵ سال به دست سران ایل قشقایی افتاد. در این زمان عمارتی در این باغ ساخته شد. اما در زمان سلطنت ناصر الدین شاه قاجار عمارتی دیگر توسط حسین علی خان نصیر الملک پی ریزی شد که با مرگ وی خواهر زاده او ابولقاسم خان نصیر الملک امور باغ ارم را به دست گرفت و عمارت نیمه کاره را تکمیل کرد. این عمارت تا کنون پابرجاست.

5-باغ دلگشا

باغ دلگشا یکی از باغهای تاریخی شیراز بوده و در ناحیه آرامگاه سعدی قرار دارد. قدمت این باغ به زمان ساسانیان می رسد. این باغ در زمان صفویه از جمله باغهای مشهور شیراز به شما میرفته و در این باغ عمارتهایی مربوط به دوره قاجاریه دیده می شود.

6-ارگ کریمخان زند(زندیه)

ارگ کریم خان در مرکز شهر شیراز قرار دارد. این ارگ در دوره سلطنت سلسله زندیه ساخته شده است و پس از اینکه کریم خان زند شیراز را به عنوان پایتخت خود و این مکان را به عنوان مکان زندگی خود انتخاب کرد، به ارگ کریمخان معروف شد. در زمان سلطنت سلسله پهلوی از ارگ به عنوان زندان استفاده شد که آسیبهایی به آن وارد شده است.

7-بازار وکیل

بازار وکیل شهر شیراز یکی از مشهورترین بازارهای سنتی و تاریخی ایران است. این بازار که به فرمان کریم خان زند  ساخته شده، اکنون در مرکز شهر شیراز (شرق میدان شهدا) قرار گرفته است. مسجد و حمام تاریخی وکیل نیز در کنار این بازار قرار دارند بازار طویل خوش طرحی که از بهترین آثار کریم خان زند است و هنوز تقریبا سالم و پابرجای در شیراز باقیمانده، بنام «بازار وکیل» مشهور است و تصور می رود شهریار زند پس از ملاحظه بازار قدیمی لار (از آثار زمان شاه عباس کبیر) طرح آن را در شیراز ریخته است.

8-مسجد وکیل

مسجد وکیل شیراز در مجموعه بناهای زندیه، در کنار بازار وکیل و حمام وکیل در مرکز این شهر قرار دارد. این بنا یکی از بناهای زیبا و بسیار مستحکم دوره زندیه میباشد که از لحاظ هنری و معماری دارای اهمیت زیادی است، این مسجد بدستور کریم خان زند ساخته شده است. طرح این مسجد دو ایوانی بوده و دارای دو شبستان جنوبی و شرقی است. شبستان جنوبی با ستونهای سنگی یکپارچه و مارپیچ از شاخصه های معماری ایرانی واز مناطق دیدنی این مسجد است که دارای ۴۸ ستون سنگی یکپارچه می باشد.

9-باغ عفیف آباد

باغ عفیف آباد یا گلشن از آثار تاریخی شهر شیراز است. این باغ در خیابان عفیف آباد شیراز جای گرفته است و هم اکنون در اختیار ارتش قرار دارد و یکی از بزرگترین موزه های سلاح خاور میانه در آن وجود دارد.باغ عفیف آباد نمونه کاملی از هنر گل کاری ایرانی است. .

10-باغ نارنجستان قوام

باغ نارنجستان قوام که به باغ قوام مشهور است،بنای نارنجستان در سال ۱۳۴۵ خورشیدی به دانشگاه شیراز اهدا گردید و بین سالهای ۱۳۴۸ تا ۱۳۵۸ خورشیدی مورد استفاده موسسه آسیایی، تحت سرپرستی پروفسور آرتور اپهام پوپ، ایران شناس معروف بوده است.این باغ شامل درختان نارنج با شکوهی می باشد که در تمام فصول سال بسیار جذاب و دیدنی می باشد.

11-باغ تخت

باغ تخت شیراز با شکوه ترین باغ ایران که از قرن پنجم هجری طی سدهای متمادی شهرتش را حفظ کرد، بنای 9 طبقه این باغ بود. سازندگان باغ تخت هنر طراحی باغ و باغ آرایی را که یکی از کهن ترین هنرهای ایرانیان بوده در باغ تخت به اوجی رسانده بودند که تکرارش ناممکن است. موقعیت طبیعی باغ، بهترین جا برای بنای قلعه ای مستحکم بود؛ قلعه ای نظامی که بعدها جای خود را به تفرجگاهی دلپذیر داد، زیباترین چشم انداز را داشت و در شمال شیراز و در منطقه جعفرآباد توسط اتابک قراچه در 480 هجری قمری بنا شده بود و به همین علت آن را باغ تخت قراچه هم می نامیدند.

12-عمارت کلاه فرنگی(موزه پارس)

عمارت کلاه فرنگی در میان باغ زیبایی به نام باغ نظر بنا شده است و در روزگار وکیل این عمارت باشکوه محل پذیرایی میهمانان و سفیران خارجی و مراسم رسمی و اعیاد مختلف بوده است.
باغ نظر ، باغ موزه،باغ شاهزاده ،عمارت کلاه فرنگی، آرامگاه وکیل، عمارت چهارفصل یا باغ حکومتی نام یکی از ابنیه تاریخی دوره زندیه در شیراز است. این بنا یک عمارت هشت ضلعی است که کریم خان زند در میان باغ نظر شیراز ساخت که در آن روزگار این عمارت باشکوه محل پذیرایی از مهمانان، سفیران خارجی و انجام مراسم رسمی و اعیاد گوناگون بوده است.

13-نقش رستم
نقش رستم یکی از مهم ترین و زیباترین آثار باستانی است که در حدود 5 کیلومتری تخت جمشید، در کوه حاجی آباد واقع است.آرامگاه چند تن از پادشاهان هخامنشی از جمله داریوش بزرگ و خشایارشاه، نقش برجسته‌هایی از وقایع مهم دوران ساسانیان از جمله تاجگذاری اردشیر بابکان و پیروزی شاپور اول بر امپراتوران روم، بنایی موسوم به کعبه زرتشت و نقش‌برجسته ویران‌شده‌ای از دوران عیلامیان در نقش رستم قرار دارد.آرامگاه چهار شاه هخامنشی در نقش رستم جای گرفته‌است. هر چهار آرامگاه شکلی صلیبی دارند و در دل کوه با ارتفاع قابل توجهی از سطح زمین قرار دارند.

14-مسجد جامع عتیق شیراز

کهن¬ترین و نخستین مسجد شیراز است که به آن مسجد جمعه، مسجد الاقصی، مسجد آدینه و مسجد جامع هم می¬گویند.این مسجد یکی از عجیب ترین مساجد است . که بنای زیرین آنرا متعلق به قبل از اسلام می دانند. این مسجد در شرق حرم شاهچراغ قرار گرفته و از داخل حیاط شاهچراغ و از طریق بازار نوساز، راهی به آن وجود دارد.