ماجرای فناوریِ ابر (Cloud) یکی از موارد جالب در تاریخ این حوزه است. در حقیقت زمانی که شما تاریخ این فناوری را مرور می‌کنید، به یاد این سخن مشهور گاندی می‌افتید که می‌گوید: «آنها اول شما را نادیده می‌گیرند، بعد به شما می‌خندند، بعد با شما می جنگند و پس از آن شما پیروز می شوید.» زمانی نه چندان دور، کمتر از یک دهۀ پیش، شرکت‌های سنتی حوزۀ تکنولوژی بخش بزرگی از وقت خود را صرف این می کردند که به مشتریان خود توضیح دهند که «ابر» واقعی نیست؛ خطرناک است و هیچ سیستم بزرگی نمی تواند به آن اعتماد کند.

تنها چند سال بعد، بسیاری از این شرکت های معظم قدیمی لحن خود را تغییر داده اند و کلمۀ «ابر» را بر فراز محصولات موجود خود قرار داده‌اند. آنچه در ادامه می‌خوانید، ماجرای تعدادی از این شرکت‌هاست که برخی از آن‌ها سابق بر این، چندان هم «ابر»ی نبودند.

این قضیه به ویژه از این جهت مهم است که تا پیش از این، این ادعای نادرست غالب بود که هرچیزی که مبتنی بر اینترنت است، ناامن و نامطمئن به شمار می‌آید و ابر هم یکی از این‌هاست. کسب و کارهای بزرگ به اینترنت و امنیت آن اعتمادی نداشتند. بنابراین، مرور این تاریخ نشان می‌دهد که در طول این چند سال انگشت شمار، چقدر به پیش رفته‌ایم و اکنون، شرکت‌های ارائه کنندۀ خدمات چه تلقی‌ای از این وضعیت دارند.

به طور مشخص، سه شرکت بزرگ مایکروسافت، آمازون و نت‌سوئیت (NetSuite) مورد نظر هستند که در طی چند هفتۀ گذشته، اخباری در مورد ابر از هرکدام از آن‌ها منتشر شد. نخست، مایکروسافت است که تمام تلاش آن در حال حاضر پیروزی در رقابت در دنیای ابر و موبایل است. پس از آن، آمازون قرار دارد که به عنوان یک فروشندۀ تجارت اینترنتی، بیش از یک دهه پیش تصمیم گرفت شاخه‌ای را در حوزۀ عرضۀ فناوری از طریقِ شعبۀ «خدمات وب آمازون» (Amazon Web service) به راه بیندازد. و در نهایت، نت‌سوئیت که از همان ابتدای یک فروشندۀ ابری بوده است و دقیقاً برای ارائۀ فناوری ابر به وجود آمد.

حالا سؤال اساسی این است که این سه چگونه عمل می‌کنند و این مسئله چه معنایی برای این فناوری پیشرو دارد؟

برای مایکروسافت، سود ناشی از ابر مهم‌ترین، بخش از سوددهی این شرکت به شمار می‌آید. ر طول چند سال اخیر، پلت‌فرم ابر این شرکت، یعنی آذور (Azure) هر سال متجاوز از دوبرابر سال قبل درآمد تولید کرده است، در حالی که Office365، نسخۀ آفیس مایکروسافت که از طریق ابر قالب دسترسی است هر سال افزایش سود 70 درصدی را پشت سر گذاشته است. با مراجعه به بخش‌های ابر در سطوح پایین‌تر این شرکت هم افزایش درآمدهای قابل‌توجه دیگری را مشاهده می‌کنیم که البته تا این حد تأثیرگذار نیستند. این همه در حالی‌ست که سود کلی مایکروسافت ده درصد کاهش یافته است. به این ترتیب، بار سودآوری این شرکت عریض و طویل تا حد زیادی بر دوش فناوری‌های مرتبط با ابر این شرکت است و این ابر است که به آن اجازه می‌دهد در این دنیای پر از تغییر دوام بیاورد.

آمازون، همسایۀ سیاتلی مایکروسافت، چنین اعداد و ارقام شگفت انگیزی را ارائه نمی کند. اما صرف نظر از جزئیات، واقعیت این است که سرویس AWS این شرکت یک نقطۀ اتکای اساسی برای این شرکت بوده است. این سرویس، سریعترین رشد را در این حوزه به خود اختصاص داده است و مهم‌تر از آن، بالاترین حد از بودجۀ احتیاطی را برای آن به ارمغان می‌آورد. سرویس AWS رشد سود 69 درصدی را در یک دورۀ سه ماهه پشت سر گذاشته که بر 2.4 میلیارد دلار بالغ می‌شود. این شاخه از شرکت نسبت به آن مقدار نزدیک به 700 میلون دلار سود نصیب خود کرده است. این در حالی است که آمازون تنها در سال 2015 افزایش سرشار در درآمد AWS را تجربه کرده است؛ با این حال، این حوزه در مجموع بالاترین جایگاه را به خود اختصاص داده است.

بالأخره، به نت‌سوئیت می‌رسیم. تنها شرکتی که از ابتدا بر بنیاد ابر شکل گرفته است و احتمالاً، آموزنده‌ترین نمونه در میان این سه فروشنده به شمار می‌آید. هرچند این شرکت هم در سال های گذشته تغییراتی را پشت سر گذاشته است، اما این چشم انداز را در پیش رو داشته است که ابر بنیاد فناوری های آینده است. در هر حال، این شرکت در دو بازۀ سه ماهۀ متوالی و نیز در مجموع سال گذشته رشدی فراتر از پیش بینی تحلیل‌گران را پشت سر گذاشته است و رشدی 31 درصدی را تجربه کرده است. آن‌ها بیش از 600 مشتری جدید جذب کردند و این نه تنها در تعداد، بلکه در میانگین قیمت هم افزایش قابل ملاحظه‌ای را شاهد بوده است. مجموع این‌ها، زک نلسون، مدیر اجرایی این شرکت را به این نتیجه رسانیده است که برآورد عدد شگفت انگیز 1 میلیارد دلار را برای سال 2016 انجام دهد.

به این ترتیب، همانگونه که مشاهده کردید سه شرکت متفاوت با رویکردهای متفاوت بیشترین رشد خود را به لطف فناوری ابر صورت داده‌اند. این نکته تنها در بررسی تک به تک کسب و کارهای این حوزه صدق نمی‌کند؛ بلکه به روشنی مشخص است که این فناوری، آیندۀ حوزۀ کسب و کار را شکل می‌دهد. بنابراین، اکنون زمان آن است که بدبین‌ها و مخالفان ابر را از خاطر ببریم و با چشمانی باز، به آینده نگاه کنیم.