این فناوری، با فراهم کردن سرعت‌های فوق‌العاده بالا، تأخیر نزدیک به صفر و امکان اتصال هم‌زمان میلیون‌ها دستگاه، مسیر را برای شکل‌گیری آینده‌ای هوشمندتر و پیشرفته‌تر هموار کرده است. از خودروهای خودران تا خانه‌های هوشمند، از پزشکی از راه دور تا شهرهای دیجیتال، همگی بر پایه زیرساختی استوار می‌شوند که اینترنت 5G فراهم می‌سازد.

در این مقاله جامع از «فیسیت»، به بررسی ریشه‌های فناوری 5G، سرعت و وضعیت توسعه آن در ایران، گوشی‌های سازگار با این نسل و مهم‌ترین کاربردها و تفاوت‌های آن با اینترنت 4G خواهیم پرداخت.

نگاهی به تاریخچه اینترنت 5G

توسعه اینترنت نسل پنجم، نتیجه بیش از یک دهه پژوهش و همکاری جهانی میان شرکت‌ها و سازمان‌های مخابراتی و فناوری اطلاعات بوده است. در حدود سال 2008، نخستین تلاش‌ها برای تعریف نسل جدید ارتباطات آغاز شد. با ورود اتحادیه بین‌المللی مخابرات (ITU) و معرفی برنامه‌ای با عنوان IMT-2020، استانداردسازی و چارچوب جهانی برای 5G شکل گرفت.

شرکت‌های بزرگی مانند نوکیا، سامسونگ و هواوی، از سال ۲۰۱۳ تا ۲۰۱۷ آزمایش‌های میدانی گسترده‌ای انجام دادند تا سرعت و قابلیت‌های فنی 5G را اثبات کنند. در سال 2018، کره‌جنوبی به‌عنوان اولین کشور جهان، شبکه سراسری تجاری 5G را راه‌اندازی کرد و این فناوری رسماً وارد فاز اجرایی شد.

سرعت اینترنت 5G؛ چند برابر سریع‌تر از 4G

یکی از مهم‌ترین مزایای اینترنت نسل پنجم، سرعت خیره‌کننده آن است. به‌صورت تئوری، این فناوری قادر است سرعت دانلودی تا ۲۰ گیگابیت‌برثانیه و سرعت آپلودی در حدود ۱۰ گیگابیت‌برثانیه را فراهم کند؛ یعنی چیزی حدود ۱۰۰ برابر سریع‌تر از حداکثر ظرفیت 4G.

البته در دنیای واقعی، فاکتورهایی مانند فاصله از دکل، شرایط جغرافیایی، تراکم جمعیت و نوع باند فرکانسی روی تجربه نهایی تأثیر می‌گذارند. در کشورهای پیشرفته‌ای مانند کره جنوبی، امارات و قطر، کاربران به سرعت‌هایی بین ۳۰۰ تا ۶۵۰ مگابیت‌برثانیه دست یافته‌اند. این یعنی دانلود یک فیلم Full HD کمتر از ۱۰ ثانیه زمان خواهد برد.

آیا اینترنت 5G در ایران فعال است؟

بله؛ ایران نیز در مسیر توسعه فناوری 5G گام‌های مؤثری برداشته است. نخستین سایت آزمایشی 5G در مرداد ۱۳۹۹ توسط اپراتور ایرانسل راه‌اندازی شد. در ادامه، همراه اول نیز به توسعه این فناوری پرداخت و اکنون بیش از ۲۰۰۰ سایت فعال 5G در کشور راه‌اندازی شده است.

توسعه زیرساخت‌ها با تمرکز بر کلان‌شهرها و مراکز استان‌ها انجام شده و روزبه‌روز پوشش این فناوری در حال گسترش است.

در حال حاضر شهرهایی مانند تهران، مشهد، شیراز، اصفهان، اهواز، قم، تبریز و کرج در لیست مناطق دارای پوشش 5G قرار دارند. با توجه به سیاست توسعه‌محور اپراتورها، به‌زودی سایر شهرهای بزرگ نیز به این لیست افزوده خواهند شد. کاربران می‌توانند برای مشاهده نقشه‌های دقیق تحت پوشش، به وب‌سایت ایرانسل یا همراه اول مراجعه کنند.

سرعت اینترنت 5G در ایران چقدر است؟

آزمایش‌های سرعت در ایران نتایج امیدبخشی داشته‌اند. در برخی مناطق، سرعت‌هایی در حدود ۳۰۰ تا ۶۰۰ مگابیت‌برثانیه گزارش شده است. در آزمایشگاه‌های تخصصی نیز حداکثر سرعت ثبت‌شده به بیش از ۴ گیگابیت‌برثانیه رسیده است. این نشان می‌دهد که زیرساخت‌های فنی کشور آمادگی لازم برای ارائه خدمات نسل پنجم را دارد.

در حال حاضر اکثر گوشی‌های پرچم‌دار و حتی میان‌رده برندهای معتبر مانند اپل، سامسونگ، شیائومی، وان‌پلاس، هواوی و آنر از اینترنت 5G پشتیبانی می‌کنند. البته برخی مدل‌ها ممکن است به دلیل تنظیمات نرم‌افزاری یا عدم تطابق با باندهای فرکانسی داخلی، به‌طور کامل در ایران فعال نباشند.

پیشنهاد می‌شود پیش از خرید، از پشتیبانی باندهای مورد استفاده اپراتورهای داخلی در گوشی مدنظر خود اطمینان حاصل کنید. همچنین استفاده از مودم‌های 5G برای اینترنت ثابت در خانه یا محل کار نیز در حال گسترش است.

کاربردهای اینترنت 5G در زندگی روزمره و صنعت

فناوری 5G فقط برای دانلود سریع‌تر نیست، بلکه درهای دنیای جدیدی از خدمات و نوآوری را به‌روی ما باز می‌کند:

• پزشکی و سلامت: امکان جراحی از راه دور، ارسال آنی اطلاعات پزشکی و پایش سلامت با دستگاه‌های هوشمند.
• خودروهای خودران: کاهش چشمگیر تأخیر ارتباطی برای تعامل خودروها با زیرساخت‌ها و جلوگیری از تصادفات.
• شهرهای هوشمند: مدیریت بهینه انرژی، ترافیک و خدمات عمومی با استفاده از سنسورهای متصل به شبکه.
• کارخانه‌های هوشمند: کنترل بی‌سیم ربات‌ها، تحلیل داده‌ها در لحظه و نگهداری پیش‌گیرانه ماشین‌آلات.
• سرگرمی و بازی: استریم ویدئو با کیفیت 8K، تجربه واقعیت مجازی (VR) و بازی‌های ابری بدون تاخیر.

تفاوت 5G و 4G؛ چرا باید به نسل جدید مهاجرت کرد؟

مقایسه این دو نسل نشان می‌دهد که 5G تنها یک ارتقاء نیست، بلکه تغییر بنیادین در فناوری ارتباطی محسوب می‌شود:

اینترنت 5G فراتر از یک فناوری مخابراتی، زیرساخت اصلی برای دنیای دیجیتال آینده است. سرعت، دقت، ظرفیت و قابلیت‌های گسترده آن می‌تواند شیوه زندگی، کار و تعامل ما با محیط اطراف را دگرگون کند. اگرچه مسیر توسعه 5G در ایران هنوز در حال پیشرفت است، اما زیرساخت‌های فعلی نویدبخش آینده‌ای متصل‌تر، هوشمندتر و پویاتر برای ایرانیان است.

اگر علاقه‌مند دنیای تکنولوژی هستید حتما شبکه‌های اجتماعی فیسیت را در اینستاگرام، تلگرام، روبیکا، توییتر و آپارات را دنبال کنید.