همان‌طور که صبح امروز پرده‌ها را کنار زدید تا به آرامش نور خورشید بپیوندید، اثر دومینویی از واکنش‌های شیمیایی تضمین می‌کند که بیولوژی شما با حلقه‌های بی‌پایان شب و روز هماهنگ شود.

به‌طور خاص، محدوده دقیقی از طول موج‌ها در نور روز، نوعی سلول حسی پشت چشم را تحریک می‌کند که به مغز می‌گوید صبح شده و زمان تنظیم مجدد ساعت درونی بدن شما رسیده است. این گیرنده‌های نوری حساس به نور که به سلول‌های گانگلیونی حساس به نور شبکیه (ipRGCs) معروف‌اند، در درک واقعی ما از رنگ نقشی ندارند و این وظیفه برعهده سلول‌های مخروطی مجاور است.

کریستین بلوم، متخصص کرونوبیولوژی از دانشگاه بازل سوئیس، می‌گوید: "با‌این‌حال، سلول‌های گانگلیونی حساس به نور نیز اطلاعاتی را از سلول‌های مخروطی دریافت می‌کنند. این امر موجب طرح این سوال می‌شود که آیا مخروط‌ها و درنتیجه رنگ روشن بر ساعت درونی نیز تاثیر می‌گذارد؟"

گروهی از پژوهشگران دانشگاه بازل و موسسه ماکس پلانک آلمان تحت سرپرستی بلوم به بررسی اثر رنگ‌های درک شده بر ریتم زیستی روزانه پرداختند. آن‌ها کشف کردند که می‌تواند پیامدهای جالبی برای نحوه روشن‌کردن جهان ما داشته باشد و احتمالاً برخی از پیش‌فرض‌ها درباره استفاده از فناوری دیجیتال در ساعات شب را به چالش بکشد.

دانش علمی مدرن توصیه می‌کند که هنگام خواب از وسایلی که مقدار قابل‌توجهی تابش آبی دارند، مانند تلفن‌های هوشمند، صفحه‌های کامپیوتر و تبلت دوری کنیم. استدلال منطقی برای این امر وجود دارد: سلول‌های گانگلیونی حساس به نور درون چشم‌های ما به طول موج‌های کوتاه کوتاه تابش الکترومغناطیسی (تقریباً ۴۹۰ نانومتر) واکنش نشان می‌دهند. اگر این تنها طول موج موجود باشد، سلول‌های مخروطی حساس به طول موج متوسط و بلند فعالیتی نشان نمی‌دهند، که مغز را تحریک می‌کند تا فکر کند همه چیز سایه‌ای از رنگ آبی است.

با توجه به اینکه نور آبی در طول ساعات روز در آسمان پراکنده می‌شود، منطقی است که چشم‌های ما این طول موج را به‌عنوان نشانه شروع و پایان زمان خواب استفاده کنند. سلول‌های گانگلیونی حساس به نور شبکیه که غرق درخشش آبی لامپ‌های فلورسنت و پیکسل‌های LED شده‌اند، به ضربان‌ساز شبانه روزی درون سر ما سیگنال می‌دهند که زمان فعالیت فرارسیده است. برخی از پژوهش‌ها نشان می‌دهند این فریب می‌تواند به سلامتی ما آسیب بزند.

بلوم با در نظر گرفتن تاثیر ترکیب طول موج‌های نور بر سلول‌های مخروطی، فکر می‌کند ممکن است پدیده پیچیده‌تری در جریان باشد و آزمایشی را برای درک این موضوع طراحی کرد. او می‌گوید: "مطالعه‌ای از سال ۲۰۱۹ که روی موش‌ها انجام شده بود، نشان داده بود نور زرد نسبت‌به نور آبی تاثیر قوی‌تری بر ساعت درونی دارد."

بلوم و گروهش هشت مرد و هشت زن بالغ و سالم را در آزمایش ۲۳ روزه خود به کار گرفتند. داوطلبان پس از عادت‌کردن به زمان خواب مشخص به مدت یک هفته، سه نوبت به آزمایشگاه آمدند و در آن به مدت یک ساعت در شب درمعرض نور کنترل شده سفید، زرد و آبی کمرنگ قرار گرفتند. هیچ‌یک از تجزیه‌وتحلیل‌ها نشان نداد رنگ درک‌شده از نور بر مدت یا کیفیت الگوی خواب داوطلبان تاثیر دارد. درعوض، هر سه حالت موجب تاخیر خواب شد که نشان می‌دهد تاثیر نور پیچیده‌تر از چیزی است که قبلاً تصور می‌شد.

نتایج آزمایش‌های بلوم نشان می‌دهد که سلول‌های گانگلیونی حساس به نور شبکیه تحت‌تاثیر طول موج‌های آبی نور قرار نمی‌گیرند. درعوض، نشان می‌دهد نور سفید که پر از امواج آبی است، اما سلول‌های مخروطی را به دیدن زرد، قرمز با بنفش تحریک می‌کند، همچنان می‌تواند بر چرخه خواب ما تاثیر بگذارد. همین‌طور، نوری که آبی به‌نظر می‌رسد، اما به اندازه کافی شدید نیست که سلول‌های گانگلیونی حساس به نور شبکیه را به فعالیت وادارد، ممکن است تاثیر کمی بر ریتم روزانه بدن ما داشته باشد.

بلوم در زمینه کاربرد احتمالی نتایج مطالعه جدید می‌گوید: "از نظر فناوری، می‌توان نسبت طول موج‌های کوتاه را حتی بدون تنظیم رنگ نمایشگر کاهش داد، اگرچه این امر هنوز در نمایشگرهای تلفن‌های همراه تجاری اجرا نشده است."

یافته‌های پژوهش در مجله‌ی Nature Human Behavior منتشر شده است.