بلاک چین یکی از مهم‌ترین و خبرسازترین فناوری‌هایی است که اخیراً نام آن شنیده می‌شود. جالب اینجاست که بعد فیلترینگ تلگرام در کشور و مطرح شدن عرضه نسخه بلاک چین تلگرام، بسیاری از افراد تصور می‌کنند که بلاک چین روشی برای دور زدن همه فیلترینگ‌هاست. در همین راستا خبرگزاری قدس آنلاین با وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات، محمد جواد آذری جهرمی مصاحبه‌ای داشته است تا موضوع به‌صورت کامل مشخص شود.

کاربرد اصلی بلاک چین دور زدن فیلترینگ نیست

همانطور که اشاره کردیم باور عمومی افرادی که تخصصی در زمینه بلاک چین ندارند بر این است که بلاک چین تنها به معنای دور زدن فیلترینگ است اما دور زدن فیلترینگ یکی از نتایج بلاک چین است. محمد جواد آذری جهرمی درباره فناوری بلاک چین چنین توضیح داد:

بلاک چین اتفاق بدی نیست که در حوزه ارتباطات روی می‌دهد، اما در افکار عمومی این‌گونه جا افتاده که این فناوری برای دور زدن فیلترینگ استفاده می‌شود درحالی‌که کاربرد اصلی این پروتکل چیز دیگری است.

پیکره اینترنت در حال شکل‌گیری روی بلاک چین است

آذری جهرمی برای توضیح استفاده از بلاک چین، سیستم حمل و نقل را مثال زد و پیشرفت فناوری بلاک چین را چنین توضیح داد:

زمانی در دنیا حمل‌ونقل جاده‌ای ابزار اصلی تجارت بود، بعد ارتباطات ریلی نقش اصلی را بر عده گرفت و سپس ارتباطات هوایی جهان را متحول کرد. در حوزه ارتباطات هم پیشرفت به همین روش بوده است. زمانی پروتکل‌های ارتباطی بر روی نظام کلاینت سرور (client server) قرار داشت، در مقطعی ارتباطات peer to peer یا ارتباطات دوگانه شکل گرفت و خیلی توسعه پیدا کرد. بعد صنعت کلود (cloud) یا فضای ابری آمد و آن‌ها را تجمیع کرد و امروز پیکره اینترنت در حال شکل‌گیری بر روی فناوری بلاک چین (blockchain) است.

بی‌معنا شدن فیلترینگ نتیجه فناوری بلاک چین است

اگرچه کاربرد اصلی بلاک چین دور زدن فیلترینگ نیست اما عملاً با استفاده از بلاک چین، فیلترینگ معنای خود را از دست می‌دهد زیرا بلاک چین دارای یک سرور مرکزی نیست و به‌صورت غیرمتمرکز فعالیت دارد. وزیر ارتباطات در این مورد توضیح داد:

یکی از قابلیت‌ها و درعین‌حال چالش‌های بلاک چین هم این است که فیلترینگ دیگر در آن معنای کنونی را نمی‌دهد چون نقطه تمرکزی برای سرورها وجود ندارد که بتوانیم آن را فیلتر کنیم. ولی حالا چون نمی‌توانیم فیلتر کنیم بنا نیست با آن مقابله کنیم.

بلاک چین تغییرات بسیاری به همراه خواهد داشت

فناوری بلاک چین در تمامی ابعاد زندگی روزمره ما می‌تواند تغییرات بسیاری ایجاد کند. آذری جهرمی تغییراتی که به دنبال همه‌گیر شدن بلاک چین رخ خواهد داد را چنین توضیح داده است:

نظام بانکداری الکترونیکی که امروز شکل گرفته و مبتنی بر خدمات ابری است، اگر روی نظام بلاک چین قرار گیرد مفهوم نظام بانکداری ما را متحول می‌کند. ثبت احوال و ثبت اسناد ما متحول می‌شود. حالا ما دو راه داریم. یا برای مقابله با آن اقدام کنیم یا این فرصت و ظرفیت را بکار بگیریم و از این فناوری نو برای بهبود زندگی مردم، بالا بردن دانش و تأثیرگذاری و گرفتن سهم جهانی استفاده کنیم.

نسخه بلاک چینی از تلگرام ندیده‌ایم

نسخه غیرقابل فیلتر تلگرام هم به مسئله‌ای خبرساز تبدیل شده است که بسیاری منتظر آن هستند. آذری جهرمی درباره امکان معرفی نسخه بدون فیلتر تلگرام چنین توضیح داد:

نسخه بدون فیلتری از تلگرام تا الان ندیده‌ایم. تلگرام یک قابلیتی بنام پراکسی در خودش داشت که مبتنی بر پروتکل ساکس بود. اخیراً این پیام رسان یک پروتکل جدید به پروتکل‌های خود اخیراً اضافه کرده است. با این حال ما نه در شاخص‌ها تغییری داشته‌ایم که شتاب جهنده‌ای را در استفاده نشان دهد نه اینکه نسخه بدون فیلتری آمده است.