همزمان با آغاز فصل پاییز و زمستان شاهد کاهش دما و بارش برف و باران در اکثر شهرهای ایران هستیم اما در این فصل همچون تابستان صنعت گردشگری از کشش بالایی برخوردار است و گردشگران داخلی برای گذراندن مسافرتی لذت بخش در جست‌وجوی مقاصد ناب هستند.

استان کرمان یکی از جذاب‌ترین گزینه‌ها برای مسافرت‌های پاییزی و زمستانه است، این استان هر چند به سرزمین چهار فصل معروف است و با طی کردن مسافتی معادل ۱۰۰ کیلومتر می‌توان تمام فصول را در هر زمان از سال در کرمان تجربه کرد اما پتانسیل های بالقوه ای در زمینه گردشگری زمستانه در استان وجود دارد.

اگر گذری به آمار حضور گردشگران خارجی در کرمان بیندازید متوجه افزایش تعداد بالای گردشگران اروپایی و به خصوص کشورهای اسکاندیناوی و یا مناطق سرسبز این قاره در استان می شوید این آمار در سال جاری نشان از افزایش ۸۰ درصدی دارد.

دلیل اصلی انتخاب این اقلیم متفاوت و البته بکر بودن و جاذبه بی نظیری است که کویر شهداد دارد.

زیرا بیشتر گردشگران سعی می کنند از جاذبه های کویر لوت به خصوص منطقه شهداد نهایت استفاده را ببرند.

نکته اصلی  و متمایز کننده گردشگری در استان کرمان نسبت به سایر استان ها وجود بیشترین آثار ثبت جهانی است که به ترتیب زمان ثبت شامل؛ ارگ بم «بزرگترین بنای خشتی جهان»، «باغ شاهزاده» یکی از زیباترین باغ های آبی ایران، «روستای صخره ای و ۱۳ هزار ساله میمند» روستایی دستکند و در دل کوه احداث شده، «قنات های کهن جوپار و بم» قدیمی ترین و پر آبترین سازه های آبی دستکند ایران و در نهایت «کویر لوت» نخستین منطقه طبیعی ثبت جهانی ایران است.

نکته اینکه بیشتر این آثار نیز در مناطق بیابانی استان کرمان قرار گرفته اند، اما نباید این مساله را نیز از ذهن دور کرد که در استان کرمان یخچال دائمی، کوهستان های مرتقع، جنگل‌های انبوه و مناطق سرسبز و بسیار زیبایی هم وجود دارد.

در کنار پتانسیل‌های اکوتوریسم و طبیعت گردی در استان کرمان مجموعه‌ای از آثار تاریخی از دوران مختلف وجود دارد بطوریکه تنها در محوطه های تاریخی «کنار صندل» که در مجاورت شهر تاریخی دقیانوس قرار دارد لوحی کشف شده که قدمت آن از تمدن ایلامی که منشاء خط نامیده می شود نیز بیشتر است.

این یعنی منشاء اختراع خط در جهان در واقع تمدن «ارت» در استان کرمان است و از دیگر جاذبه‌های کرمان می‌توان به کشف نخستین پرچم جهان در شهداد اشاره کنیم که این پرچم هم اکنون در یکی از موزه های پایتخت نگهداری می شود.

هر مسافر که به کرمان سفر کند می تواند پنج اثر ثبت جهانی را ببیند و این استان در این زمینه در کشور رکورددار  است، در ذیل پنج جاذبه جهانی استان کرمان که در یونسکو ثبت شده است می شود برای یک تعطیلات گردی آرام ابتدا سراغ کویر لوت رفت و دلیل این امر همزمانی فصل سرما در ایران با آغاز رونق گردشگری در کویر شهداد است.

کویر لوت مجموعه از جاذبه های عجیب و شگفت انگیز

حضور گردشگران در گرمترین نقطه زمین با دمای ۷۳ درجه سانتیگراد و البته عجایبی که تاکنون کمتر کسی آن‌ها را دیده است گزینه یک سفر پر ماجرا را مقابل گردشگران می گذارد.

برای رسیدن به این منطقه باید از جاده شهداد – نهبندان گذشت یعنی از جنوبی ترین شهر لوت به سمت شمالی ترین شهرمنطقه لوت و یکی از بزرگترین بیابان های جهان و در میان این دو شهر کیلومترها هیچ شهر و یا مرکز جمعیتی وجود ندارد.

بزرگترین گلدان های طبیعی جهان مقابل چشم گردشگران

در ابتدای جاده نهبندان، نبکاها یا همان گلدان های طبیعی کویر در دو طرف جاده خودنمایی می کنند، نبکاها در واقع عارضه های طبیعی هستند که بر اثر فرسایش باد و باران به وجود می آیند.

این عارضه ها نوعی هم زیستی آب، باد و گیاه محسوب می شود، پس از رویش گیاه بر روی یک سطح هموار و در طول سال های متمادی و وزش باد، خاک اطراف گیاه دچار کاهش ارتفاع  می شود اما خاکی که در پیرامون گیاه وجود دارد بر اثر رطوبت و وجود ریشه های مستحکم دور هم گرد آمده و تپه مانندی را تشکیل می دهد که بر فرازش گیاه رشد می کند.

رفته رفته و به مرور زمان شکل این عارضه ها به حالتی در می آید که شبیه گلدانی عظیم الجثه می شود اما وقتی به دشتی که در آن نبکا وجود دارد بنگرید تنها یک نبکا را نمی بینید بلکه مقابل شما هزاران گلدان غول پیکر با طولی از پنج تا ۱۰ متر دیده می شود.

شهر اجنه ها؛ نگهبان های غول پیکر لوت

پس از ورود به کویر لوت و تقریبا در ۴۰ کیلومتری جاده نخستین عارضه های عجیب کویر آغاز می شود دشتی مملو از سازه های غول پیکر که تا چشم کار می کند کویر را در برگرفته اند.

سازه های شنی از جنس کویر اما برافراشته و رو به آسمان گویی نگهبانان کویر هستند، کلوت ها نیز در واقع بر اثر گذر میلیون ها سال فرسایش باد و خاک و آب ایجاد شده اند.

کلوت در واقع شاهکار معماری فرسایش است شهری که مستشرقان مشهور اروپایی از آن گذر کرده اند و نام شهر اجنه ها بر آن نهاده اند.

اینجا مملو از سازه های عجیب و غریب با اشکالی متفاوت است هیچ یک از کلوت ها مانند هم نیستند و در همه جای کویر حضور دارند.

گذری بر گرم ترین نطقه زمین

چند کیلومتری که در امتداد جاده به سوی نهبندان جلو بروید تابلویی می بینید که شما را به مکانی جهنمی هدایت می کند اما با آغاز فصل زمستان دما در این منطقه به حدی می رسد که می توان در آن حضور یافت.

دمای هوا در روزهای گرم تابستان در گندم بریان به سادگی به ۷۳ درجه سانتیگراد می رسد و گفته می شود این دما در کویر مرکزی بیشتر هم می شود.

تپه های گندم بریان مکانی است که به سادگی می توان جان هر گردشگری را در چند دقیقه بگیرد.

وارد شدن به این بخش از کویر راهنما می خواهد و تجربه و ماجراجویی در کویرمرکزی لوت یعنی بازی کردن با زندگی.

خزنده سفید رنگی که به لوت جان می دهد

با وجود اینکه به نظر می رسد در کویر آب وجود ندارد اما لوت مملو از آبشارهای متعددی است که از رودخانه شور ایجاد شده اند و در نهایت شور در بخشی از کویر و زیر لایه هایی از شن آرام می گیرد.

بطوریکه اگر بر روی شنهای داغ صحرا گام بردارید لایه شن کنار می رود و تا زانو در آب فرو می روید.

رودخانه شور در مکان های بالادست حوزه آبریزش مانند ماری سفید رنگ بر روی شن های کویر می خزد و پیش می رود و هیچ گاه خشک نمی شود، گاهی در زمین فرو می رود و چند صد متر آن سوتر سر از زمین برمی دارد.

خوشه های درخشان لوت سقفی برای آسمان شب

کمپ کویری شهداد نخستین کمپی بود که در بخش جنوبی کویر شهداد جهت آسایش گردشگران احداث شد. این کمپ با استفاده از معماری سنتی مردم محلی و از کپر ساخته شده است.

ده ها کپر در بخشی از کویر در امنیت و آرامش کامل بنا شده است و هر ماه شاهد حضور شبانه گردشگران است، وجود آب، برق و امکانات زندگی صحرایی در این کمپ، نعمتی است که سبب می شود این مکان به محل عبور و مرور گردشگران تبدیل شود.

رصد ستاره ها، شب گردی در کویر و اقامت شبانه در کویر یکی از کارکردهای این کمپ زیبای کویری است.

روستایی که مردمانش در اعماق کوه زندگی می کنند

تعداد انگشت شماری از نخستین مکان های جمعیتی جهان وجود دارد که زندگی در آن ها هنوز ادامه دارد یکی از این مناطق روستای صخره ای «میمند» است که به تازگی در فهرست یونسکو نیز ثبت شده است.

این روستا ۱۳ هزار سال قدمت دارد و از صدها خانه ساخته شده که در دل کوه کنده شده است و به آن ها «کیچه» می گویند.

مردمی که در این روستا زندگی می کنند هنوز هم با رسم و رسوم کهن خود روزگار می گذرانند و بسیاری از وسایل آنها چوبی است.

تمام اجزای تشکیل دهنده این روستا از جمله معابر، مسجد، حمام و خانه ها از سنگ ساخته شده اند.

مردم هنوز به زبان پهلوی صحبت می کنند و لباس های محلی می پوشند و جاذبه های این روستا هر ماه هزاران گردشگر را به میمند می کشاند.

روستا در مجموع ۴۰۶ کیچه «خانه های صخره ای» و دو هزار و ۵۶۰ اتاق دارد و به دلیل اینکه همچون یک دژ مستحکم ساخته شده کمتر دشمنی توانسته در طول تاریخ به آن نفوذ کند و به همین دلیل دچار تخریب نشده است.

نکته قابل توجه اینکه برای حفاظت از این روستا، میمند به همراه منظر آن ثبت جهانی شده است و هم اکنون تحت نظارت پایگاه جهانی اداره می شود.

هم زیستی انسان با طبیعت در حالی در این روستا به اوج خود رسیده است که این همزیستی هنوز هم با وجود گذشت سال ها ادامه دارد.

آنچه که به این روستا برای گردشگران جذابیت می دهد تبدیل شدن بسیاری از این کیچه ها به مراکز پذیرایی است اما به هیچ یک از این سازه ها تغییر شکل داده نشده است، به این معنی که اگر کسی بخواهد در این سازه ها ساکن شود باید یک زندگی کاملاً اصیل را تجربه کند و از غذا، محل استراحت و وسایلی استفاده کند که همان وسایلی هستند که قرن هاست توسط مردم به کار گرفته می شوند.

بزرگترین بنای خشتی جهان همچنان زنده است

ارگ بم که حالا زمین لرزه سال ۱۳۸۲ بم نیز گوشه ای از تاریخچه آن است در طول تاریخ شاهد بسیاری از رویدادهایی بوده است که تاریخ ایران را متحول کرد.

آخرین جنگ بین لطفعلی خان و نخستین شاه قاجار در این ارگ رخ داده است و بارها این ارگ تاریخی مقابل تهاجم اقوام شرقی را گرفت.

جالب اینکه ارگ بم تا ۱۰۰ سال قبل هم قابل سکونت بوده و آخرین نگهبان این قلعه با ۱۲۰ سال سن هنوز در شهرستان ریگان به زندگی خود ادامه می دهد.

هر چند ارگ بم در زمین لرزه تخریب شد اما با تلاش باستان شناسان داخلی و خارجی بار دیگر این ارگ مرمت شده و تنها بخش های اندکی از آن در نوبت بازسازی مانده است.

این ارگ بزرگترین بنای تمام خشتی جهان است و پررونق ترین مکان گردشگری استان کرمان است و از قسمت های عامه نشین و شاه نشین تشکیل شده است.