بنیاد ویکی‌مدیا تصمیم دارد با بهره‌گیری از هوش مصنوعی مولد (Generative AI)، روند ویرایش و نگارش مقالات را برای ویراستاران تسهیل کند؛ اقدامی که نه برای جایگزینی نیروی انسانی، بلکه برای ارتقای کیفیت و کاهش فشار بر داوطلبان پرتلاش این دانش‌نامه جهانی صورت می‌گیرد.

هدف اصلی: تقویت تجربه انسانی با ابزارهای هوشمند

بر اساس گزارشی از The Verge، پروژه جدید ویکی‌مدیا بر پایه‌ی همکاری انسان و هوش مصنوعی طراحی شده است. به گفته‌ی کریس آلبون، مدیر تیم یادگیری ماشین این بنیاد، فناوری AI صرفاً نقش یک دستیار هوشمند را ایفا خواهد کرد. هدف نهایی، کاهش زمان صرف‌شده برای وظایف تکراری و فراهم کردن فرصت بیشتر برای بررسی دقیق‌تر، تحلیل محتوا و تعاملات میان کاربران است.

کاربردهای اصلی هوش مصنوعی در ویکی‌پدیا

بنیاد ویکی‌مدیا اعلام کرده که استفاده از هوش مصنوعی در بخش‌های کلیدی زیر برنامه‌ریزی شده است:

• جمع‌آوری داده‌های اولیه برای نگارش مقالات علمی و تحلیلی
• ترجمه سریع‌تر مقالات به زبان‌های مختلف برای پوشش چندزبانه بهتر
• آموزش و راهنمایی کاربران تازه‌وارد برای شروع فعالیت ویرایشی

این اقدامات با هدف کاهش «مشکلات فنی»، «کارهای طاقت‌فرسا» و تسریع فرآیندهای پشت‌صحنه صورت می‌گیرند؛ تا ویراستاران بتوانند بیشتر بر روی کیفیت محتوا تمرکز کنند تا کارهای فرسایشی.

اصول و سیاست‌های بنیاد ویکی‌مدیا در قبال هوش مصنوعی

بنیاد ویکی‌مدیا در بیانیه خود تأکید کرده که روند استفاده از AI بر پایه اصولی مانند عاملیت انسانی، شفافیت در عملکرد، اولویت متن‌باز بودن الگوریتم‌ها و درک درست از چندزبانه بودن پلتفرم پیش خواهد رفت. در واقع، هوش مصنوعی قرار نیست جایگزینی برای انسان باشد، بلکه ابزاری خواهد بود برای تقویت جامعه‌ی داوطلبان.

تجربه پیشین ویکی‌پدیا در استفاده از هوش مصنوعی

این اولین تجربه ویکی‌پدیا در استفاده از هوش مصنوعی نیست. سال‌هاست که این پلتفرم از الگوریتم‌های یادگیری ماشین برای تشخیص خرابکاری‌ها، بررسی خوانایی مقالات و ترجمه خودکار استفاده می‌کند. اما این نخستین باری‌ است که هوش مصنوعی به‌طور مستقیم در اختیار ویراستاران قرار می‌گیرد تا بهره‌وری و دقت کاری آن‌ها افزایش یابد.

با افزایش بی‌سابقه حجم داده‌ها در سطح جهانی، فشار مضاعفی بر ویکی‌پدیا وارد شده است. تعداد ویراستاران فعال پاسخگوی رشد شتابان اطلاعات نیست. از سوی دیگر، افزایش قابل توجه ترافیک ربات‌ها که به استخراج داده از صفحات ویکی‌پدیا می‌پردازند، منجر به بالا رفتن مصرف پهنای باند سرورها تا ۵۰ درصد شده است.

در پاسخ به این چالش‌ها، بنیاد ویکی‌مدیا پروژه‌ای جدید را آغاز کرده که شامل ساخت مجموعه داده‌ ساختاریافته از محتوای ویکی‌پدیاست. این داده‌ها قرار است به توسعه‌دهندگان و پژوهشگران یادگیری ماشین کمک کرده و در عین حال، دسترسی غیرضروری ربات‌ها را محدود کند تا پلتفرم بیشتر در خدمت کاربران انسانی باقی بماند.

آینده ویکی‌پدیا با هوش مصنوعی؛ همراهی انسان و ماشین

در نهایت، ویکی‌پدیا در حال حرکت به سوی مدلی ترکیبی است که در آن، توانایی‌های انسانی و قابلیت‌های فنی AI در کنار هم قرار می‌گیرند. این تغییرات نه تنها می‌توانند کیفیت محتوای این پلتفرم محبوب را افزایش دهند، بلکه راه را برای مشارکت بیشتر کاربران، به‌ویژه در زبان‌های کمتر پشتیبانی‌شده، هموارتر می‌سازند.

اگر به اخبار دنیای تکنولوژی علاقه مند هستید، ما را در شبکه‌های اجتماعی مختلف تلگرام، روبیکا، توییتر، اینستاگرام و آپارات همراهی کنید.